De provincie Zuid-Holland overweegt om met een projectbesluit in te grijpen bij projecten in drie gemeenten en gaat toetsen op de hoeveelheid betaalbare woningen. Wat gaan andere provincies doen?

Dat was een vraag voor de provincie Noord-Holland en Utrecht, allebei aanwezig op Wocoda vorige week. Beide provincies reageerden niet bovenmatig enthousiast op de voortrekkersrol van de provincie Zuid-Holland die de extra bevoegdheden die provincies hebben gekregen in de Omgevingswet meteen heeft aangegrepen. Zuid-Holland overweegt om met projectbesluiten bij drie gemeenten door die gemeenten vastgestelde omgevingsplannen voor projecten te wijzigen, iets dat nu door de nieuw ingevoerde Omgevingswet mogelijk is. Daarmee wil de provincie bewerkstelligen dat die projecten sneller gerealiseerd worden. Ook heeft Zuid-Holland aangekondigd dat de provincie gaat toetsen of projecten wel voor twee derde uit betaalbare woningen bestaan.

Weerstand kost tijd
Gedeputeerde Jelle Beemsterboer van Noord-Holland is er helemaal voor dat projecten sneller gerealiseerd worden, ‘maar dat zullen we altijd in overleg met de gemeente doen. We zouden de gemeente misschien wel kunnen overrulen, maar dat gaat meer weerstand opleveren. En mijn ervaring is dat weerstand juist meer tijd kost.’

Over de eis van twee derde betaalbare woningen zegt Beemsterboer: ‘Wat het ministerie nu nastreeft, tenminste een derde sociale woningbouw, daar kunnen wij ons prima in vinden. Maar dan moeten die projecten wel gefinancierd kunnen worden. Ik heb nu liever veel aantallen aan woningen dan dat ze per se merendeels betaalbaar zijn. Er zijn te veel mensen die geen woning hebben.’

Samenwerkingspartner
Anne Westhoff, programmamanager Versnelling Woningbouw van de provincie Utrecht, benadrukt dat de provincie Utrecht zich meer als een samenwerkingspartner van de gemeenten presenteert: ‘Hier in de provincie werken de regio’s sowieso nauw samen in hun woningbouwprogramma’s. De gemeenten willen wel bouwen en het wordt er niet per definitie makkelijker op als ze ergens toe gedwongen worden. Als provincie denken we liever mee.’

Wel geeft ze aan dat ook de provincie Utrecht na 2025 meer dwingend zal zijn voor wat betreft betaalbare woningbouw. ‘Een gemeente zal dan echt goed moeten uitleggen waarom er in een bepaald project niet voldoende betaalbare woningen gerealiseerd kunnen worden. Als het toch niet kan, zal ergens anders in de regio gecompenseerd moeten worden of zal er compensatie gezocht moeten worden in bijkomende eisen als bijvoorbeeld extreme duurzaamheid.’