Aanbod van industrieel en logistiek vastgoed wordt nog krapper
De afgelopen jaren waren goede tijden voor de industriële en logistieke vastgoedsector in Nederland. De coronapandemie en de daarop volgende maatregelen versnelden de opmars van e-commerce. Deze sector maakte een snelle groei door in 2020 en 2021. Distributiecentra schoten de afgelopen jaren als paddenstoelen uit de grond om de grote hoeveelheid online gekochte producten bij de consument te kunnen bezorgen. Dit artikel is onderdeel van het Bouwkostendossier van Colliers.
De oorlog in Oekraïne en de stijgende inflatie zorgen nu voor een negatiever beeld. Dat er hele Chinese steden inclusief hun havens in lockdown gaan, helpt ook niet mee. De leveringsketens raken hierdoor verstoord en hebben verdere prijsstijgingen als gevolg. Omdat veel magazijnvoorraden tijdens de coronacrisis al grotendeels werden aangesproken wordt het steeds moeilijker om te voorzien in de vraag naar grondstoffen en bouwmaterialen.
Toenemende kosten en vertragingen
Vastgoedontwikkelaars hebben last van de stijgende bouwkosten. De kosten voor grondstoffen en bouwmaterialen zijn een groot deel van elk project. Ze zitten met onzekerheid over de almaar toenemende kosten, en kampen met vertragingen in de levering van materialen. Planningen moeten daarom steeds vaker worden opgeschoven. De vraag is wie uiteindelijk de extra kosten gaan betalen. Het zal daarom steeds vaker voorkomen dat de oplevering van een project wordt uitgesteld.
Om de kosten toch te drukken, kan ervoor gekozen worden om goedkopere materialen te gebruiken. Dit gaat ten koste van de kwaliteit en mogelijk ook de duurzaamheid van het vastgoed. In de context van de ‘verdozingsdiscussie’ is het een zeer slechte ontwikkeling als er minder aandacht wordt besteed aan de uitstraling en duurzaamheid van logistieke hallen.
Aanbod blijft krap
Het gevolg voor de industriële en logistieke vastgoedmarkt is dat het aanbod erg krap blijft. Op dit moment kan er al niet worden voldaan aan de vraag. Door de stijgende bouwkosten wordt de markt nog krapper. Projectontwikkelaars zullen minder risico’s willen nemen omdat het terugverdienpotentieel en de winsten onder druk staan. Ze zullen daarom minder gaan bouwen, terwijl de vraag toeneemt.
Er is ook een positieve keerzijde denkbaar. De stijgende bouwkosten kunnen een katalysator zijn van innovatie. Het kan ertoe leiden dat de interesse verlegd wordt naar zogenoemde ’brownfields’. Dat zijn herontwikkelingslocaties zoals leegstaande fabrieksterreinen. Belangrijke voorzieningen zoals infrastructuur, water en elektriciteit zijn al aanwezig en hoeven niet opnieuw te worden aangelegd. Ook hier geldt natuurlijk dat het financieel wel haalbaar moet zijn om een herontwikkeling te starten. De locatie speelt hierbij ook een grote rol.
Het worden interessante jaren voor de sector. We verwachten meer terughoudendheid bij ontwikkelaars en beleggers en meer aandacht voor financiële haalbaarheid. Omdat de vraagzijde constant blijft groeien, verwachten we dat er weer flink doorgebouwd zal worden zodra de bouwkosten stabiliseren.
Tom Ras
Researcher Colliers
Laatste nieuws
- 02-10-2024 11:04 Plan voor 800 woningen in Amstelveen definitief na uitspraak Raad van State
- 02-10-2024 11:02 Horecagroothandel koopt drie bedrijfspanden in Drachten
- 02-10-2024 10:45 Sligro huurt bedrijfspand van 4.675 m2 van Sagax
- 02-10-2024 09:57 Voormalig hoofdkantoor Vacansoleil in faillissementsverkoop
- 02-10-2024 09:48 Green Real Estate sluit vijf nieuwe huurovereenkomsten in winkelcentrum Rozenhof in Zaandam
- 02-10-2024 09:38 Zeeland trekt ruim 1,2 miljoen uit voor transformatie leegstaande panden naar woningen
- 02-10-2024 09:30 Lelystad en Centrada tekenen overeenkomst voor 78 sociale huurappartementen
- 02-10-2024 09:14 Farmaceut huurt kantoorruimte in Arnhem Building
- 02-10-2024 08:47 Edmond de Rothschild koopt bedrijfspand in Waalwijk
- 02-10-2024 00:00 De Hypotheker: Aantal hypotheekaanvragen door starters blijft stijgen
- 01-10-2024 16:30 Rijksvastgoedbedrijf verlengt huurovereenkomst voor kantoorruimte in Leeuwarden
- 01-10-2024 15:56 Hoogvliet huurt 1.598 m2 in winkelcentrum in Krimpen aan den IJssel
- 01-10-2024 15:30 Aannemingsbedrijf huurt 1.780 m2 bedrijfsruimte in Amsterdamse Houthavens
- 01-10-2024 15:03 Bierens Incasso Advocaten koopt kantoorgebouw in Amsterdam-Zuid
- 01-10-2024 14:52 Eazie huurt 172 m2 winkelruimte aan Nieuwendijk in Amsterdam
- 01-10-2024 14:48 Amphia verkoopt ziekenhuisterrein in Oosterhout aan NBU
- 01-10-2024 14:16 Topvacature: Senior WOZ-taxateur
- 01-10-2024 14:00 PTP Netherlands huurt distributiecentrum van 8.600 m2 op Rotterdamse Maasvlakte
- 01-10-2024 13:59 NSI en Eurocommercial kopen eigen aandelen in
- 01-10-2024 13:42 Verguisde vastgoedobligaties worden door lagere rente weer aantrekkelijk
- 01-10-2024 12:30 Aandeelhouders stemmen in met benoeming topman First Sponsor als RvC-lid
- 01-10-2024 12:27 Twee nieuwe partners voor Eversheds Sutherland
- 01-10-2024 12:15 Heeneman & Partners koopt deel winkelcentrum Anklaar in Apeldoorn
- 01-10-2024 11:56 Madeline Buijs: Niet alles kan overal in de woningbouw
- 01-10-2024 11:41 28 november: De Eindhovense vastgoedborrel
- 01-10-2024 10:54 New Energy Systems introduceert eigen EMS voor de zakelijke markt
Reacties
Om te kunnen reageren moet u zijn ingelogd. Klik hier om in te loggen.