De internationale aantrekkingskracht van Amsterdam werkt het succes van andere Nederlandse steden tegen. Het succes van een stad hangt meer af van welzijn dan van welvaart. Iedereen moet in een succesvolle stad betaalbaar kunnen wonen. Eens of oneens?

Deze stellingen en nog veel meer staan centraal in de tweede aflevering van de PodStad, de podcast over de stad, van vastgoedadviseur Colliers. CEO Dirk Bakker gaat hierin met Detroitexpert Pieter Uittenbogaard en topondernemer Willem Sijthoff in gesprek over de succesvolle stad. De aflevering staat op alle podcastplatformen en is via deze link te vinden.

Motor City
Om te bepalen wat een stad maakt of breekt, is de Amerikaanse stad Detroit een van de beste lessen. Detroit ontwikkelde zich dankzij fabrikanten als Ford, General Motors en Chrysler tot de autohoofdstad van de wereld, de ‘Motor City’. Tot de jaren ’50 was de stad een enorm succesverhaal, daarna ging Detroit genadeloos onderuit. Van 1,8 miljoen bewoners toen naar 700.000 nu. De stad ging in 2013 zelfs failliet.

‘’De nieuwe snelwegen uit de jaren ’50 en de daarbij horende suburbanisatie zoog kapitaalkrachtige bewoners en bedrijvigheid weg uit de stad’’, vertelt Uittenbogaard. ‘’In de jaren ’60 kregen de Amerikaanse autofabrikanten grote concurrentie van Duitsers en Japanners en verdween veel werkgelegenheid. De door ongelijkheid gedreven sociale onrust tussen zwart en wit neemt toe. Rijk trok naar de suburbs, arm bleef achter. Huizenprijzen daalden spectaculair en de daar aan gerelateerde schoolsubsidies ook. Dramatisch voor de kwaliteit van het onderwijs.’’

Capital C
Volgens Sijthoff is onderwijs en de beschikbaarheid van jong talent juist ontzettend belangrijk voor het succes van een stad. Waar vroeger de industrie de groeimotor was, is dat nu de technologische en creatieve sector. Juist voor die groep opende hij Capital C in de oude Diamantbeurs aan het Amsterdamse Weesperplein, een clubhuis voor de sector.

‘’We hebben het gebouw teruggebracht naar de originele stijl en kunst en design in het interieur verwerkt’’, vertelt Sijthoff. ‘’Er is een glazen koepel bovenop gekomen voor events. Vanwege de coronacrisis is dat nu een studio voor online meetings en talkshows.’’

Samuel Sarphati
Eén van Willems grote voorbeelden is Samuel Sarphati, een Amsterdamse huisarts die een belangrijke bijdrage leverde aan het onderwijs, de volksgezondheid, de stedenbouw en de nijverheid in het midden van de 19e eeuw. Deze periode heet de tweede gouden eeuw, omdat toen onder andere het Rijksmuseum, het Amstel Hotel, het Centraal Station en het niet meer bestaande Paleis voor Volksvlijt werden gebouwd. ‘’Sarphati en andere ondernemers maakten Amsterdam toen tot wat het nu is.’’

Lange weg
Ondernemers uit Detroit met soortgelijke idealen als Sarphati helpen de stad er de laatste jaren weer bovenop. Het centrum ziet er tegenwoordig gelikt en modern uit, maar een kwartier daarvandaan is het nog een soort oorlogszone. De welvaart is langs raciale lijnen verdeeld. Dat voedt de onvrede bij de zwarte inwoners, die nog altijd 80% van de bevolking vormen. Zij hebben het idee dat de welvaartstoename aan hun neus voorbij gaat. Er is dus nog een lange weg te gaan voor de stad.

Werkende stad
De volgende aflevering van de PodStad komt online op vrijdag 5 maart. Hierin gaat Dirk Bakker in gesprek met Spaces-oprichter Martijn Roordink en Zoku-oprichter Hans Meyer over de werkende stad.