Parametrisch ontwerpen neemt de laatste tijd een gigantische vlucht. Vooral omdat het aspect haalbaarheid een hot item is geworden bij woningbouwprojecten. Door bijvoorbeeld gemeentes die blijven vasthouden aan een percentage verplicht sociaal - of betaalbaar programma. Door de stijging van bouw- en rentekosten. De traditionele aanpak is veel te traag en leidt vaak tot schuttersputjes, loopgraven en grote discussies. Met parametrisch ontwerpen maak je haalbaarheid niet alleen inzichtelijk, maar kost het ook veel minder tijd. 

Maar wat is dat nu eigenlijk, parametrisch ontwerpen? En hoe wordt het door OMRT gebruikt? Simpel gezegd worden bij een parametrisch ontwerp door middel van parameters tal van ontwerpen gegenereerd. Dat kunnen er tientallen zijn, maar ook honderden of zelfs duizenden. Op basis van prestatieanalyses en indicatoren, bijvoorbeeld op het gebied van architectuur, bouwfysica, financiën en materiaal, worden de ontwerpen onderling vergeleken.

Waarop wil je sturen?
Het Amsterdamse techbedrijf OMRT heeft zelf slimme software en technologie ontwikkeld voor parametrisch ontwerpen, waarmee ze het ontwerp- en ontwikkelproces in de bouw op een hoger plan brengt. De klant staat daarbij centraal. Bij OMRT wordt samen met de klant bepaald welke parameters er worden ingebracht, want die bepalen waarop je wilt sturen. Wat vindt hij belangrijk? Wat zijn bijvoorbeeld harde randvoorwaarden voor hem? Wat zijn z’n doelen? Door het goed formuleren van de randvoorwaarden beperk je de scope van het parametrisch ontwerp. Als die randvoorwaarden er niet zijn kan alles en kom je er nooit achter wat je precies zoekt. Met de methodiek van OMRT wordt met parametrische experts en het ontwerpteam gezocht naar het parametrisch raamwerk; randvoorwaarden, variabelen en doelen. Op basis hiervan wordt een dashboard gegenereerd in de OMRT/hub met honderden ontwerpvarianten, waardoor de beste oplossingen gevonden worden. Je kunt verschillende aanpassingen en scenario’s testen en zo het maximale uit iedere opgave halen, in plaats van handmatig een beperkt aantal mogelijkheden te onderzoeken. OMRT kan de puzzel waarvoor een regulier ontwerpteam maanden nodig heeft, in korte tijd leggen. En supersnel duidelijk maken wat de mogelijkheden en de risico’s zijn van een oplossing. En ook wat je aan kunt/moet passen om een project alsnog vlot te trekken en haalbaar te maken.

Consequenties van veranderingen
Daarbij zijn de relaties tussen de ingebrachte variabelen van groot belang bij het optimalisatieproces. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als je een woontoren met twee verdiepingen verhoogt? Wat gebeurt er dan met de wind en de schaduw, met de verhouding tussen open en dicht. En wat gebeurt er met daglicht, energie en warmte/koeling? Wat betekent het voor de bouwkosten? Voor de verkaveling? Voor de hoeveelheid materiaal en de CO2-uitstoot? Terwijl onze hersenen maar een paar variabelen tegelijk aankunnen, kan een binnen een parametrisch ontwerp worden gespeeld met honderden, of zelfs duizenden, variabelen tegelijk en kunnen consequenties van een verandering met één druk op de knop worden beantwoord. 

Objectiever, transparanter
Binnen het parametrisch ontwerpproces kunnen beslissingen beter onderbouwd worden. En omdat je alle mogelijke scenario’s in handen hebt, kun je ook veel bewuster keuzes maken. Beslissingen tijdens de ontwerp- en ontwikkelfase kunnen worden genomen op basis van duidelijke en complete inzichten en analyses. Daardoor wordt het gehele ontwerp- en ontwikkelproces niet alleen objectiever (de modellen zijn gebaseerd op data) maar ook transparanter (de consequenties van bepaalde keuzes worden inzichtelijk). Waardoor duidelijkheid ontstaat over alle aspecten van een voorgesteld plan, inclusief de kosten en baten voor mens, milieu en omgeving. 

Duurzaamheid
En wat betreft dat laatste: met de parametrische aanpak van OMRT kunnen heel eenvoudig duurzaamheidsaspecten als energieverbruik of materiaalgebruik worden meegenomen. Uit de optimalisatieslag die plaatsvindt, komt wellicht meer dan één oplossing. Welke oplossing presteert integraal het beste? Dat is meteen het grote verschil met de traditionele aanpak, waarbij het gereed ontwerp individueel wordt getoetst op aspecten als daglicht, energie, geluid, et cetera. Terwijl je dan nog steeds niet weet of er niet een oplossing is, die integraal het beste test op alle aspecten. Binnen een parametrische omgeving is het juist wel mogelijk te kijken naar een optimalisatie binnen de optimalisatie. En daarmee te komen tot de integraal beste oplossing. Binnen het traditionele proces is dat een gelukstreffer, terwijl je er binnen het parametrisch ontwerpproces bewust naar kunt streven.