Hoe versnellen we de verduurzaming van onze woningvoorraad? Dutch Green Building Council (DGBC) heeft een Routekaart Woningen ontwikkeld die de ontwikkelingen in de woningsector omschrijft en de mogelijkheden en scenario’s om aan de doelen uit het Klimaatakkoord te voldoen op een rij zet. Evenals de barrières die opgelost moeten worden om een versnelling te realiseren. Want Paris Proof is onze woningvoorraad nog lang niet.

In de Routekaart Woningen staat de Paris Proof ambitie centraal, oftewel een 66 procent energiebesparing om zo de gestelde CO₂-doelen te halen in het Klimaatakkoord. De nadruk ligt daarbij op de bestaande woningbouw, want voor nieuwbouw is DGBC van mening dat deze projecten voldoende kansen hebben om gelijk al energieneutraal gebouwd te worden.

Er zijn verschillende besparingsscenario’s door het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) doorgerekend in de routekaart, namelijk 30, 50, 66 en 80 procent energiebesparing. Bij de doorrekening van de sector is de hele woningvoorraad meegenomen, inclusief corporatiebezit, particuliere eigenaren en particuliere verhuurders.

Extra stappen voor behalen Paris Proof-doel
Wat blijkt uit deze berekeningen: het 30 procent en ook het 50 procent-scenario wordt door natuurlijk verloop behaald. Vervangende nieuwbouw, verdere isolatie van woningen en van het gas afgaan zorgen voor deze afname. Het EIB heeft bovendien in haar berekeningen zonnepanelen nog niet meegenomen, wat een extra besparing van 10 procent kan betekenen.

Om het Paris Proof doel van 66 procent besparing te behalen, moeten er wel extra stappen worden gezet. Het na-isoleren van woningen, oftewel het verder isoleren van bestaande woningen, is daarbij het startpunt. Behalve dat het een besparende maatregel is om de energiekosten terug te dringen, is een goede isolatie de voorwaarde om van ‘het gas af te kunnen gaan’ met een warmtepomp of aansluiting op een warmtenet.

Extra investeringen nodig voor 2,3 miljoen woningen
Verder blijkt uit de doorrekening van het EIB dat 1,6 miljoen woningen die na 1995 zijn gebouwd voldoende geïsoleerd zijn om van het gas af te gaan, net als de 2,2 miljoen woningen die vervangen of nog gebouwd gaan worden.

Het EIB verwacht dat 2,8 miljoen woningen op eigen initiatief voldoende geïsoleerd worden om over te gaan naar warmtepompen of een warmtenet. Echter bij zo'n 2,3 miljoen woningen is aanvullend beleid en investeringen nodig zijn om deze geschikt te maken om de stap naar warmtepompen te maken.

Renovatiepaspoort
Martin Mooij, programmamanager bij DGBC: 'De weg naar Paris Proof is duidelijk en de technieken om daar te komen zijn beschikbaar, maar dat betekent niet dat het vanzelf gaat. Zowel de huurder en de eigenaar-bewoner moeten hulp krijgen om Paris Proof te halen met een goed inzicht in de totale kosten en baten. Vanuit Europa en nationaal zullen er regelingen komen om voor iedereen de transitie mogelijk te maken'.

Dat past binnen de aankomende aangescherpte Europese richtlijn EPBD IV die bedoeld is om het energiegebruik van gebouwen terug te dringen. In deze richtlijn staat de verplichting om gebouwrenovatiepaspoorten op te stellen die eigenaren en bewoners laten zien waar men staat er wat er te doen staat. Ook worden vanuit de EPBD IV slechte energielabels uitgefaseerd. Het kabinet heeft dit onlangs al aangekondigd voor huurwoningen. Zo mogen vanaf 1 januari 2030 woningen met een slechter energielabel dan D niet meer verhuurd worden.

Mooij voegt toe: 'Met de Routekaart Woningen is het Paris Proof einddoel voor deze renovatiepaspoorten nu bekend. Een van de acties is om de berekening die nu over de gehele voorraad gedaan is, hanteerbaar te maken in acties voor individuele woningen.'

Samengesteld met werkgroep Woningen
De Routekaart is opgesteld door de werkgroep Woningen uit het Deltaplan Duurzame Renovatie. In de werkgroep zijn verschillende partijen uit de keten vertegenwoordigd, met een grote vertegenwoordiging van institutionele beleggers. De werkgroep en partners van DGBC willen zelf het voortouw nemen om deze transitie vorm te geven, door voorbeeldprojecten te realiseren, klimaatdoelen naar voren te halen en concrete voorstellen te doen voor het wegnemen van knelpunten.

Vijf routekaarten DGBC
Dit is alweer de vijfde routekaart die DGBC publiceert, zo zijn er al eerder routekaarten opgesteld voor de sectoren kantoren, logistiek, retail en horeca. Maatschappelijke sectoren hebben eveneens routekaarten opgesteld voor onderwijs en zorg. Met de Routekaart Woningen is nu de gehele vastgoedsector in kaart gebracht, een afspraak uit het Klimaatakkoord.