Vanaf 2019 komen alle regels voor ruimtelijke ontwikkeling, verkeer en vervoer, water, milieu, natuur en cultureel erfgoed samen in één nieuwe wet: de Omgevingswet. Edward Stigter, themadirecteur gezonde en veilige leefomgeving bij de VNG, is van mening dat de wet 'sneller, eenvoudiger en goedkoper' maakt.

“Wat er anders wordt? Inwoners en ondernemers krijgen meer ruimte voor hun eigen initiatieven, gemeenten krijgen meer mogelijkheden om lokale afwegingen te maken en alle betrokkenen, van inwoners tot raadsleden, beschikken zometeen over dezelfde informatie.” 

Gemeentelijk maatwerk: eigen opgave, aanpak en tempo
Stigter vindt de ambities van de Omgevingswet groot, maar benadrukt dat de gemeenten ze met veel enthousiasme omarmen. ''Sommige gemeenten zijn met de Crisis- en herstelwet al pilots begonnen waarmee ze zich voorbereiden op de Omgevingswet. Anderen zijn vorig jaar of dit jaar een verkenning gestart. Soms om nieuwe juridisch-inhoudelijke instrumenten zoals het omgevingsplan en de omgevingsvisie te verkennen, maar steeds vaker om een organisatieverandering in te zetten voor de hele gemeentelijke organisatie.’’

Lokale keuze
Welke ontwikkelweg gemeenten kiezen voor de invoering is aan hen. De wetgever schrijft niet voor hoe een gemeente met de Omgevingswet omgaat. Het is een lokale keuze en afhankelijk van de context. “Zo zal de opgave voor een krimpgemeente anders zijn dan voor een groeigemeente, platteland en stad, groot en klein,'' meent Stigter. ''Het is de kunst voor elke gemeente dat inzichtelijk te maken en daar een eigen plan voor te maken. De minimale voorbereiding voor de invoering van de Omgevingswet voor gemeenten is dat zij hun bestemmingsplannen en relevante verordeningen laten opgaan in het omgevingsplan, dat ze de digitalisering en werkprocessen in eigen huis op orde hebben, kunnen aansluiten op het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) en dat hun dienstverlening gereed is voor de Omgevingswet.’’

Samenwerking
''Gemeenten zijn erg gebaat bij de betrokkenheid van belanghebbenden en belangstellenden. Zij moeten immers in samenspel met inwoners, bedrijven andere overheden in de regio de ambities voor de fysieke ruimte vertalen. De ruimte voor inspraak en integraliteit biedt veel kansen voor initiatiefnemers, maar ook voor gemeenten. Door het aangaan van de dialoog over de verschillende mogelijkheden ten aanzien van gebiedsontwikkeling ontstaan vaak interessante en innovatieve ideeën. Ik kijk uit naar de nieuwe mogelijkheden die dat kan bieden voor bijvoorbeeld ‘wonen en zorg’, de energietransitie en start-ups.”

Een plek voor vraag en (snel) antwoord
De gemeente is straks hét loket waar inwoners en bedrijven uit de regio terecht kunnen voor alles wat met het omgevingsrecht te maken heeft. “Ook voor zaken die rijksoverheid, provincie en waterschap aangaan, dus alle informatie komt bij de gemeente samen. Dat betekent geen kastje-naar-de-muur meer voor de vragensteller. Nog een voordeel voor de initiatiefnemer: de gemeente moet sneller een beslissing nemen, want de termijn is verkort van maximaal 26 weken, naar 8.''

Edward Stigter spreekt op 21 maart bij het VJ-congres over de nieuwe omgevingswet. Alle congressen vindt u hier.

Foto: Created by Awesomecontent - Freepik.com.