Voor het realiseren van ieder bouwproject is vaak een rits aan verschillende vergunningen, toestemmingen en meldingen vereist. Menig ondernemer en particulier hebben er wel eens mee te maken gehad: bouwvergunningen, kapvergunningen, sloopvergunningen, projectbesluiten etc. Met elk hun eigen criteria, procedures, ambtelijke loketten, afhandelingtermijnen, leges en toezichthouders. Binnenkort is dat verleden tijd. Door de invoering van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) worden 26 vergunningen en 1600 formulieren ondergebracht in één vergunning: de omgevingsvergunning. De termen bouwvergunning, sloopvergunning, kapvergunning etc. zullen dus verdwijnen. Ze vallen straks allen onder de noemer omgevingsvergunning. Ook het - recent ingevoerde - projectbesluit vervalt en wordt onderdeel van de omgevingsvergunning.

Voor het realiseren van een project is na de invoering van Wabo slechts één aanvraag nodig, waar er vroeger verschillende nodig waren. De aanvraag kan digitaal worden ingediend via het Omgevingsloket online (OLO) (voor een voorproefje, zie: http://inr.omgevingsloket.nl ). De aanvraag doorloopt voor alle betrokken activiteiten van hetzelfde project dezelfde procedure. Alle werken en werkzaamheden voor het hele project kunnen vervolgens in één keer worden vergund. Tegen de verleende (of geweigerde) omgevingsvergunning staat slechts één keer bezwaar en beroep open. Als bezwaar wordt gemaakt tegen één onderdeel van de omgevingsvergunning, blijft de hele vergunning "liggen" totdat op dat bezwaar is beslist. Gedurende die "wachttijd" heb je dus nog helemaal niets..

In de nabije toekomst is er dus nog maar sprake van één vergunning, één aanvraag, één bevoegd gezag (meestal de gemeente), één loket, één legesheffing, één besluit en maar één procedure.
De verschillende toetsingskaders voor de verschillende vergunningen, zoals wij die nu kennen, zullen echter grotendeels blijven bestaan. In principe worden enkel de procedures samengevoegd door de Wabo. Zo zal een aanvraag voor de "activiteit" slopen nog steeds getoetst worden aan de vereisten in de gemeentelijke bouwverordening. Enkel het toetsingskader voor de bouwvergunning uit de Woningwet zal worden overgeheveld naar de Wabo zelf.

Het is de bedoeling dat in de (nabije) toekomst de aanvraag voor de omgevingsvergunning inclusief alle bijlagen digitaal gedaan wordt. Hiervoor wordt één systeem ontwikkeld dat alle mogelijke wetten, regels en uitzonderingen (!) moet kennen. Een zeer complexe exercitie. Voorlopig zal het daarom na de invoering van de Wabo nog mogelijk blijven - en aan te bevelen zijn - een schriftelijke aanvraag te doen.

Onder andere vanwege dit complexe digitale systeem, heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Minister Huizinga van VROM laten weten dat de gemeenten meer tijd nodig hebben om hun systemen en ambtenaren hiervoor klaar te stomen. De minister wilde - nog steeds - de Wabo per 1 juli 2010 invoeren, maar mits het digitale Omgevingsloket goed werkt. Dit laatste is inmiddels in een testtraject door onder andere de VNG nader bekeken. Over de uitkomsten van deze test en de consequenties voor de invoeringsdatum heeft op 1 juni jl. overleg plaatsgevonden tussen de Minister en de bestuurders van o.a. VNG. Hierna is bekend geworden dat de inwerkingstredingsdatum van de Wabo voor de vijfde keer is uitgesteld. De ‘definitieve' invoeringsdatum zal nu 1 oktober 2010 zijn, besloot de minister. Hopelijk is die datum dan nu ook echt definitief. In ieder geval zal "verantwoorde invoering met deze datum mogelijk zijn", aldus Minister Huizinga.

Dieuwke Kist is advocaat bij de sectie vastgoed van Van Diepen Van der Kroef (Amsterdam) d.kist@vandiepen.com