Column Hendrikse van VBO Makelaar: Hoe duur wordt duurzaam?
Het duurde even, maar nu hebben we dan ook echt een nieuw kabinet. En zoals dat gaat bij een nieuw kabinet gaan de dames en heren er vol energie tegenaan. Over energie gesproken: een van de grootste uitdagingen waar dit kabinet voor staat, is het behalen van de doelstellingen uit het klimaatverdrag van Parijs.
Men wil een flinke inhaalslag maken. Want waar we nu zeker nog niet het gidsland in klimaattransitie zijn, daar geeft de regering aan voorop te willen lopen. De lat ligt zelfs hoger dan ‘Parijs’ en die ambitie wordt nu uitgewerkt in een Klimaatwet. Hoewel die nog in de pen van de juristen zit, kunnen we al met zekerheid zeggen dat er een stevige opgave ligt voor zowel de woningmarkt als het bedrijfsmatige vastgoed.
Voor de kantorenmarkt geldt, dat in 2023 panden minstens het energielabel C moeten hebben. Voor 2030 zal zelfs de norm Label A gelden. Dat is nogal wat. Het jaar 2023 is dermate dichtbij dat we ons kunnen afvragen of dit al haalbaar is, nog afgezien van de vraag of alle kantoren überhaupt ooit geschikt zijn om redelijkerwijs label C, laat staan label A, te halen.
Dat stelt de eigenaren van met name oudere panden voor de keuze: of toch streven naar label C, of nu de stap naar transformatie zetten. Dat is een lastig dilemma. Die keuze vraagt om een beoordeling per geval door de eigenaar, samen met adviseurs op het gebied van technische uitvoering, calculatie, publiekrechtelijke aspecten en vastgoedadvies.
Forse investering
Laten we voor nu de keuze even zo eenvoudig mogelijk houden: labelopwaardering of transformatie. In beide gevallen vergt het een forse investering van de eigenaar. Bovendien spelen financiers, gemeenten en de Rijksoverheid een cruciale rol.
De financiers zullen een inschatting (laten) maken van de verhuur- en gebruiksmogelijkheden vóór en na de bouwkundige aanpassingen en afhankelijk daarvan middelen ter beschikking stellen om de transitie mogelijk te maken. Ze zullen laten meewegen dat er kantoorruimte uit de markt wordt gehaald, waardoor de blijvende kantoren opgewaardeerd kunnen worden. En ze zullen terdege kijken naar de mogelijke waardeontwikkeling van een kantoor naar een object met andere bestemming, na een geslaagde transformatie.
Wat gemeenten betreft: zij spelen een essentiële rol bij het verlenen van de omgevingsvergunning ten behoeve van het (ver-)bouwen. Zij zullen wat mij betreft ruimhartig met de bestemming moeten omgaan.
Niets doen geen optie
Hoe dan ook, niets doen is voor geen van de betrokkenen een optie: ‘we’re in this together’. Verduurzaming en beperking van het energieverbruik gaat ons allemaal aan, niet alleen de vastgoedmarkt. Duurzaam bouwen, CO2-reductie, gebruik van wind- en zonne-energie, het zijn stuk voor stuk maatregelen die effect zullen sorteren, maar wel forse investeringen vergen. Voor eigenaren/gebruikers zijn de voordelen van de investeringen evident.
Voor de huursector ligt er een dilemma: verhuurders kunnen alleen jaarlijks indexeren en moeten naar zien of en hoe ze hun investering kunnen terugverdienen. Dat is niet heel motiverend. Daarom wordt het voornemen van de regering om de doelen te bereiken hopelijk van een bruikbare subsidieregeling voorzien. En het is zeer wenselijk dat deze doelen decentraal worden uitgewerkt en uitgevoerd.
Al met al staat Nederland voor een forse uitdaging en de tijd dringt. We komen er alleen als we de handen ineenslaan om gezamenlijk de uitdagingen het hoofd bieden.
Mr. Jan Hendrikse is lid Algemeen bestuur sectie Bedrijfsmatig Vastgoed van VBO Makelaar
Laatste nieuws
- 17-05-2024 16:32 DGBC over regeerakkoord 2024: ‘Duurzame ambitie zal van de markt moeten komen’
- 17-05-2024 15:45 Rotterdams college stuurt bestemmingsplannen voor ruim 800 woningen naar gemeenteraad
- 17-05-2024 15:28 Hoofdlijnennotitie Circulaire Economie-wet: mogelijke implicaties voor de vastgoedpraktijk
- 17-05-2024 15:06 Topvacature: Taxateur commercieel vastgoed bij KRK
- 17-05-2024 15:02 Hugo de Jonge opent nieuwe fabriek voor modulaire woningen van Daiwa House Modular Europe
- 17-05-2024 15:00 Nieuwe huurder voor Retailpark Sittard-Geleen
- 17-05-2024 14:40 Van Rhijn Bouw en Stek realiseren 39 woningen in Hillegom
- 17-05-2024 14:31 Monitor Koopwoningmarkt: Nieuwbouwmarkt lijkt dieptepunt voorbij
- 17-05-2024 14:30 Jildou van der Sluis per 1 juni directeur Vastgoed NS Stations
- 17-05-2024 14:20 Het Horeca Kantoor koopt horecagelegenheid in Zwolle
- 17-05-2024 14:10 PEERpoint huurt kantoorruimte in Gorinchem
- 17-05-2024 14:00 Utrecht kijkt per geval naar maatregelen om woningbouwproject door te laten gaan
- 17-05-2024 13:27 Radio VJ: ‘Parallel plannen voor woningbouw moet standaard worden’
- 17-05-2024 11:18 Dit zijn de genomineerden voor de Amsterdamse Nieuwbouwprijs
- 17-05-2024 10:09 SCPI Upêka koopt twee panden in Breda via sale-and-leaseback constructie
- 17-05-2024 09:58 Particuliere belegger koopt woningen van Stebru
- 17-05-2024 09:04 Huib Boissevain: Vijf suggesties voor een nieuw kabinet
- 17-05-2024 08:52 Reinier Walta (Vastned): 'In België kunnen we gemakkelijker financieren'
- 17-05-2024 08:20 Welke lessen zijn er te trekken uit het faillissement van Big Bazar?
- 17-05-2024 00:00 Detailhandel zet 3,7 procent meer om in eerste kwartaal
- 16-05-2024 16:28 Fihad Minhas (Neprom): 'Veel te weinig geld voor woningbouw in coalitieakkoord'
- 16-05-2024 16:23 Pets Place opent flagshipstore in voormalige BCC in The Wall
- 16-05-2024 15:46 Achmea Real Estate koopt wijkwinkelcentrum van Van der Vorm Vastgoed
- 16-05-2024 15:35 Dit is de winnaar van de Neprom-prijs 2024
- 16-05-2024 15:10 Flink tekent langjarig voor bedrijfshal bij Amsterdam Amstel
- 16-05-2024 15:00 Amsterdam trekt 15 miljoen uit voor lerarencampus met 80 woningen
Reacties
Om te kunnen reageren moet u zijn ingelogd. Klik hier om in te loggen.