Het Klimaatakkoord stelt hoge eisen aan de verduurzaming van bestaand vastgoed. Om de energiedoelen te halen, is het noodzaak dat vastgoedorganisaties doelmatig opereren. Ze moeten vaststellen waar ze staan, waar ze naartoe willen en hoe ze dat gaan doen. Platform Duurzame Huisvesting (PDH) werkt aan een instrument om daarbij te helpen. De pilotfase is nu afgerond.

De afgelopen twee jaar heeft PDH gewerkt aan een stimuleringsprogramma voor de doelmatigheid van vastgoedorganisaties in relatie tot de energiedoelen. Samen met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is het initiatief ontstaan om een pilotinstrument te ontwikkelen om vastgoedorganisaties meer bewust te maken van het functioneren van het eigen systeem. Aan dit project namen 23 hogescholen deel. Het instrument wordt op korte termijn doorontwikkeld tot een generiek instrument voor de vastgoedsector, zodat zorg, publieke markt en multinationals ook gebruik kunnen maken van het instrument.

Energiedoelen
‘’Het is belangrijk te weten in hoeverre vastgoedorganisaties in staat zijn om de energiedoelen op een doelmatige wijze te kunnen realiseren’’, vertelt Marcus Boesenach, lid van het PDH. ‘’Daarvoor hebben we een self assessment tool ontwikkeld, waarbij we aan de hand van dertig vragen inzicht geven in het functioneren van de organisatie. Het gaat over de strategie en ambitie, het implementatievermogen, de beschikbare kennis en inzicht, de mate waarin de financiën zich lenen voor de lange termijndoelen en hoe de samenwerking en cultuur binnen de organisatie is. Dit resulteert in een interactief scoredashboard, waarin je kunt zien waarop je hoog en waarop je laag scoort.’’

Resultaten
Afgelopen maandag werd er bij een workshop in Utrecht met afgevaardigden van de deelnemende hogescholen stilgestaan bij de resultaten én de vervolgstappen. Zo wordt er gewerkt aan een sectorale routekaart om de vastgestelde ambities te halen. Er werden presentaties gegeven door onder andere RVO en ABN AMRO; tevens waren er individuele adviesgesprekken, expert- en informatiesessies met onder meer NVDO en RoyalHaskoningDHV. Vastgoedjournaal was hierbij. Een fotoverslag vindt u onderaan het artikel.

Online tool
De pilot is een startpunt om vastgoedorganisaties meer inzicht te geven in de verbetermogelijkheden. ‘’Een online tool kan daaraan een grote bijdrage leveren’’, verklaart Boesenach. ‘’Veel onderwijs- en zorginstellingen schakelen advies- en onderzoeksbureaus in om de vastgoedorganisatie onder de loep te nemen. Dat is tijdrovend en kostbaar. Wij zoeken naar een manier waarop het makkelijker kan.’’

Hij benadrukt dat inzicht in het functioneren van de eigen organisatie niet alleen belangrijk is om de verduurzaming van het vastgoed goed aan te pakken, maar ook om het kostenefficiënt te doen. Zo kan een ‘volwassen’ vastgoedorganisatie de energietransitie voor 10 tot 30% minder kosten realiseren dan een organisatie die dat niet is. ‘’Het vermogen van een organisatie om energie te besparen is afhankelijk van de aanwezigheid van energiedoelen in de lange termijnstrategie, de hierbij behorende budgettering en de wijze waarop die doelen zijn geïmplementeerd in het organisatorische assetmanagement systeem.’’

Energietransitie vraagt om méér
Voor de meeste vastgoedorganisaties is beheer en onderhoud de gewoonste zaak van de wereld, maar de energietransitie vraagt om méér: het gaat om de zeer lange termijn. Wat is je doel? Hoe kom je daar? En wat is het benodigde budget? Vastgoedjournaal sprak met Hans Wichers Schreur, directeur duurzaamheid, vastgoed en huisvestingsbeleid bij Hogeschool Saxion. Hoe helpen de uitkomsten van de tool Saxion verder?

‘’Om een routekaart te maken, moet je niet alleen weten waar het naartoe moet, maar ook waar je nu staat’’, vertelt Wichers Schreur. ‘’Daarvoor is een nulmeting nodig: wat verbruik je als hogeschool en wat gebruiken alle hogescholen tezamen? Pas dan kun je een route bepalen: de maatregelen die je moet nemen. Deze tool laat zien op welke punten je als organisatie minder scoort en vervolgens kun je je wenden tot hogescholen die op die punten beter scoren, om zo van elkaar te leren. De tool geeft als het ware inzicht in wat je vóór vertrek moet doen om ‘het vervoersmiddel’, waarmee je van A naar B wilt, klaar te maken voor de route.’’

Opgave koppelen aan ‘core business’
Wichers Schreur ziet kansen om de doelstellingen vanuit het Klimaatakkoord als sector te behalen als ze gekoppeld worden aan de ‘core business’: het onderwijs. ‘’Duurzamere gebouwen en efficiënter ruimtegebruik betekenen ook meer tevreden studenten en medewerkers - en in het verlengde daarvan hopelijk beter onderwijs en onderzoek. Als je dat meeneemt in de kosten en baten, dan ga je er misschien zelfs wel op vooruit.’’

Adviesrapport
De workshop werd afgesloten door Boesenach, die een adviesrapport overhandigde aan alle deelnemers. Hierin staan tips voor de vervolgstappen, op basis van de inzichten die er in het traject zijn opgedaan.

‘’Het zou mooi zijn als die tips uiteindelijk terechtkomen in de sectorale routekaart. Nog mooier zou het zijn als we deze tool straks door kunnen ontwikkelen naar een algemene tool voor de RVO-website, waarmee we iedere vastgoedorganisatie - dus niet alleen die van de hogescholen - op een snelle manier inzicht kunnen geven waar de verbeterpunten liggen in relatie tot het behalen van die energiedoelen. Wellicht dat aan de hand daarvan adviseurs ingeschakeld kunnen worden om ze bij dat traject te ondersteunen.’’

Hoofdfoto: Business photo created by freepik - www.freepik.com. Zie hieronder een fotoverslag van de workshop.