Utrecht gaat de komende 2,5 jaar 2500 tijdelijke sociale huurwoningen realiseren. Het gaat om een samenwerking tussen gemeente, Rijk, provincie en woningcorporaties. De eerste ruim 450 woningen komen in de zomer van 2023 in Hoograven; 280 op de Pagelaan en 180 tot 200 op het Befu-terrein. Daarnaast gaan stad en woningcorporaties vanaf 1 augustus versneld woningen aanbieden aan statushouders. Gedurende zes weken zullen de meeste vrijkomende sociale huurwoningen naar statushouders gaan.

Hiermee loopt Utrecht veel van de achterstand in die het heeft in de taakstelling van het Rijk om dit jaar nog 490 statushouders aan een woning te helpen. Dit ontlast overvolle opvanglocaties in onder meer Ter Apel. Voor woningzoekenden met nood blijven ook tijdens deze periode woningen beschikbaar.

Elke gemeente is verplicht om statushouders te huisvesten, maar door het grote tekort aan beschikbare en passende sociale huurwoningen, loopt Utrecht hierop achter. Landelijk stagneert de huisvesting, waardoor het aanmeldcentrum in Ter Apel en asielzoekerscentra in Nederland overvol zijn. Momenteel wachten 14.000 statushouders in de asielopvang op huisvesting in gemeenten. Dit levert schrijnende situaties op. Het Rijk heeft daarom een beroep gedaan op gemeenten om in 2022 7500 statushouders versneld te huisvesten, waaronder 490 in de gemeente Utrecht.

Wachttijd gemiddeld 11 jaar
Vrijkomende corporatiewoningen gaan normaliter voor 70% naar reguliere woningzoekenden en voor 30% naar bijzondere of kwetsbare doelgroepen, waaronder statushouders. Utrecht telde in 2021 zo’n 46.500 sociale huurwoningen. De wachttijd voor een sociale huurwoning is gemiddeld elf jaar.

“Dit heeft impact op alle woningzoekenden”, zegt wethouder Dennis de Vries (wonen). “Ze zijn ons allen even lief. Door de achterstand versneld in te lopen, kunnen we in september weer terug naar de gebruikelijke verdeling. Voorwaarde is dat we het aantal beschikbare woningen structureel verhogen door versneld tijdelijke woningen te realiseren; 1000 in 2023 en nog eens 1000 tot 1500 in 2024. Deze blijven 10 tot 15 jaar staan. Dit komt bovenop al bestaande plannen voor permanente sociale huurwoningen. Hiermee bieden we woningzoekenden meer perspectief.”

Asiel- en wooncrisis
Wethouder Rachel Streefland (asiel en integratie) benadrukt dat Utrecht een gastvrije stad is die mensen in een kwetsbare positie wil helpen. “Mensen die dakloos zijn geraakt, die vanuit de GGZ terugkeren in de maatschappij en dus ook statushouders. Ook zij moeten, net zoals ieder ander die op zoek is naar een woning, de kans krijgen op een eigen plek. Dat we nu kiezen voor deze snelle en onorthodoxe ingreep, geeft aan hoe groot de asiel- én wooncrisis zijn.”