Vanochtend presenteert de NVM de nieuwste kwartaalcijfers voor de woningmarkt. De organisatie spreekt van ‘code rood’.

In het derde kwartaal hebben NVM-makelaars bijna 12% minder woningen verkocht. Het is het vijfde achtereenvolgende kwartaal dat het aantal transacties lager uitkomt in vergelijking met het jaar ervoor. In totaal verkochten de NVM-makelaars ruim 36.000 woningen, 4.700 minder dan een jaar eerder.

Prijzen op recordniveau
De transactieprijs van woningen is het afgelopen kwartaal gestegen tot een recordniveau van €292.000. Vergeleken met een jaar eerder is dat een stijging van 10,3%. Woningen werden in het derde kwartaal 2018 gemiddeld binnen 40 dagen verkocht. Dat is 15 dagen minder dan een jaar geleden. Sinds 2000 is de verkooptijd niet zo kort geweest. Daarnaast wisselde ruim een derde van de woningen boven de vraagprijs van eigenaar. De vraagprijs ligt bijna 11% boven het niveau van een jaar geleden.

Keuze uit minder dan vier woningen
Het woningaanbod is in een jaar tijd met ruim 30% gedaald. Halverwege het derde kwartaal stonden bij NVM-makelaars 44.300 woningen te koop (totale bestaande koopwoningmarkt 63.500). “Dat is slechts 1% van ons totale woningbestand”, stelt NVM-voorzitter Ger Jaarsma. “Dit lage aanbod voldoet absoluut niet aan de grote en nog steeds aanhoudende vraag vanuit de markt.”

Een potentiële koper had het afgelopen kwartaal nog slechte keuze uit minder dan vier woningen (3,7). Met name in de stedelijke gebieden, waar appartementen en tussenwoningen een groot deel van de woningmarkt uitmaken, is de enorme krapte evident. In landelijke gebieden, waar de duurdere woningtypen meer vertegenwoordigd zijn, heeft de consument nog wel wat te kiezen. De trend van afnemend aanbod en stijgende prijzen is echter ook hier aan de orde.

De NVM Krapte-indicator: uit hoeveel woningen valt er te kiezen? 

Nieuwbouw
In het derde kwartaal zijn 6.600 nieuwbouwwoningen door NVM-makelaars verkocht. Dat is 12% minder dan hetzelfde kwartaal een jaar eerder. De prijs van een verkochte nieuwbouwwoning is in een jaar tijd met ruim 16% toegenomen tot gemiddeld €355.000.

Verwachting voor vierde kwartaal
Het sombere beeld van minder woningtransacties, een verder afnemend aanbod en forse prijsstijgingen zal ook het komende kwartaal domineren. Jaarsma: “Net als onze voorspelling in het vorige kwartaal houden we voor het laatste kwartaal van 2018 rekening met een daling van 7% tot 10% in het aantal transacties. En een prijsontwikkeling van plus 8% tot 10%.”

Aantal NVM-vestigingen licht gedaald
Het aantal bij de NVM aangesloten makelaars en taxateurs is in het derde kwartaal van 2018 met 1 persoon toegenomen. Vergeleken met een jaar eerder, is er een een stijging van 36. In totaal zijn er 4.236 aangesloten ondernemers, waarvan er 3.714 actief zijn op de woningmarkt. Het aantal bij de NVM aangesloten vestigingen bedraagt ultimo september 2018 3.103. Er is hiermee voor het eerst in vijf jaar sprake van een daling ten opzichte van het aantal een kwartaal eerder, namelijk 8 kantoren minder. Het aantal kantoren dat zich richt op de woningmarkt blijft met 2.738 gelijk. De andere kantoren zijn actief in bijvoorbeeld zakelijk of agrarisch onroerend goed.

Bouwachterstand
“We roepen al een paar jaar dat er in ons land veel te weinig wordt gebouwd en dat we niet eens de bouwachterstand uit de laatste crisis kunnen wegwerken”, zegt Jaarsma. “Als dat nu niet snel en grondig wordt opgepakt, raakt de markt steeds verder in de vicieuze cirkel van dalend woningaanbod en blijvende prijsstijgingen. Dit gaat echt de verkeerde kant op, met alle gevolgen van dien. Een Nationaal Woningbouwplan is noodzakelijk, met een strakke regie van de Rijksoverheid.”

Oproep
De NVM-voorzitter roept marktpartijen en vooral de politiek op tot actie: het Rijk voorop, maar ook de regionale en lokale politiek. “Alle micro-oplossingen die we nu bedenken, zijn een druppel op de gloeiende plaat. Vaak werken de maatregelen van de verschillende bestuurslagen elkaar zelfs tegen. Daarom pleit ik voor meer focus en daadkracht in de vorm van een nationaal woningbouwplan met een strakke regie van het Rijk.”

Foto: Business image created by Rawpixel.com - Freepik.com.