Aanbod van industrieel en logistiek vastgoed wordt nog krapper
De afgelopen jaren waren goede tijden voor de industriële en logistieke vastgoedsector in Nederland. De coronapandemie en de daarop volgende maatregelen versnelden de opmars van e-commerce. Deze sector maakte een snelle groei door in 2020 en 2021. Distributiecentra schoten de afgelopen jaren als paddenstoelen uit de grond om de grote hoeveelheid online gekochte producten bij de consument te kunnen bezorgen. Dit artikel is onderdeel van het Bouwkostendossier van Colliers.
De oorlog in Oekraïne en de stijgende inflatie zorgen nu voor een negatiever beeld. Dat er hele Chinese steden inclusief hun havens in lockdown gaan, helpt ook niet mee. De leveringsketens raken hierdoor verstoord en hebben verdere prijsstijgingen als gevolg. Omdat veel magazijnvoorraden tijdens de coronacrisis al grotendeels werden aangesproken wordt het steeds moeilijker om te voorzien in de vraag naar grondstoffen en bouwmaterialen.
Toenemende kosten en vertragingen
Vastgoedontwikkelaars hebben last van de stijgende bouwkosten. De kosten voor grondstoffen en bouwmaterialen zijn een groot deel van elk project. Ze zitten met onzekerheid over de almaar toenemende kosten, en kampen met vertragingen in de levering van materialen. Planningen moeten daarom steeds vaker worden opgeschoven. De vraag is wie uiteindelijk de extra kosten gaan betalen. Het zal daarom steeds vaker voorkomen dat de oplevering van een project wordt uitgesteld.
Om de kosten toch te drukken, kan ervoor gekozen worden om goedkopere materialen te gebruiken. Dit gaat ten koste van de kwaliteit en mogelijk ook de duurzaamheid van het vastgoed. In de context van de ‘verdozingsdiscussie’ is het een zeer slechte ontwikkeling als er minder aandacht wordt besteed aan de uitstraling en duurzaamheid van logistieke hallen.
Aanbod blijft krap
Het gevolg voor de industriële en logistieke vastgoedmarkt is dat het aanbod erg krap blijft. Op dit moment kan er al niet worden voldaan aan de vraag. Door de stijgende bouwkosten wordt de markt nog krapper. Projectontwikkelaars zullen minder risico’s willen nemen omdat het terugverdienpotentieel en de winsten onder druk staan. Ze zullen daarom minder gaan bouwen, terwijl de vraag toeneemt.
Er is ook een positieve keerzijde denkbaar. De stijgende bouwkosten kunnen een katalysator zijn van innovatie. Het kan ertoe leiden dat de interesse verlegd wordt naar zogenoemde ’brownfields’. Dat zijn herontwikkelingslocaties zoals leegstaande fabrieksterreinen. Belangrijke voorzieningen zoals infrastructuur, water en elektriciteit zijn al aanwezig en hoeven niet opnieuw te worden aangelegd. Ook hier geldt natuurlijk dat het financieel wel haalbaar moet zijn om een herontwikkeling te starten. De locatie speelt hierbij ook een grote rol.
Het worden interessante jaren voor de sector. We verwachten meer terughoudendheid bij ontwikkelaars en beleggers en meer aandacht voor financiële haalbaarheid. Omdat de vraagzijde constant blijft groeien, verwachten we dat er weer flink doorgebouwd zal worden zodra de bouwkosten stabiliseren.
Tom Ras
Researcher Colliers
Laatste nieuws
- 11-06-2024 19:33 AT Capital en 3W real estate sluiten huurovereenkomst met Hema in voormalige V&D Haarlem
- 11-06-2024 15:21 Aarding Thermal Acoustics huurt ruim 1.500 m2 kantoorruimte in Nunspeet
- 11-06-2024 15:02 Geen enkel gebouw 100 procent compliant aan EU-Taxonomy
- 11-06-2024 15:00 Bouwinvest Residential Fund koopt 41 eengezinswoningen van Dura Vermeer
- 11-06-2024 14:32 Cornelissen Transport tekent voor ontwikkeling en realisatie van 30.000 m2 logistiek centrum
- 11-06-2024 14:14 Bun krijgt supermarkt geleverd van Greentree, Greystar koopt woningen
- 11-06-2024 12:59 Opstapeling landelijk en gemeentelijk middenhuurbeleid brengt grote onduidelijkheid
- 11-06-2024 12:46 DG BZK Chris Kuijpers: 'Het fundament is gelegd, nu is het een kwestie van continueren'
- 11-06-2024 12:30 HDO Groep vindt duurzaam bouwen niet zo ingewikkeld
- 11-06-2024 12:29 'Ondanks gemeentebeleid is Amsterdam aantrekkelijkste stad voor hotelinvesteringen'
- 11-06-2024 12:29 Marja Appelman (BZK): ‘Nieuwe minister moet saai en voorspelbaar zijn’
- 11-06-2024 12:26 Lonneke Zuijdwijk toegetreden tot landelijke directie Heijmans Vastgoed
- 11-06-2024 12:20 Sander ter Beek treedt toe tot directieteam AM
- 11-06-2024 12:05 Dierenwinkel Maxi Zoo opent tweede winkel in Nederland
- 11-06-2024 10:49 Naar een klimaatneutrale industrie met de Verordening voor een nettonulindustrie: Europa leider in Cleantech?
- 11-06-2024 10:46 Colliers: 60.000 woningen mogelijk op locaties snelwegkantoren
- 11-06-2024 10:35 Inflatie ook in mei 2,7 procent, deels door prijsontwikkeling bungalowparken
- 11-06-2024 10:35 Handtekening gezet voor 1.325 woningen in Amsterdams Schinkelkwartier
- 11-06-2024 10:30 Mr Marvis opent winkel in Breda
- 11-06-2024 10:20 Dunavast ontwikkelt zorgcomplex voor IrisZorg in Nijmegen
- 11-06-2024 10:16 Twee nieuwe huurders voor C-Avenue in Den Haag
- 11-06-2024 10:10 Loyal Interim huurt 487 m2 bij Campus Hambaken in Den Bosch
- 10-06-2024 17:10 'Over eerlijke verdeling van kosten moet open gesprek worden gevoerd met wederzijds begrip'
- 10-06-2024 16:24 Wat is de ROI op huurderstevredenheid?
- 10-06-2024 13:21 Amvest verkoopt 413 woningen aan Grouwels
- 10-06-2024 13:09 Topvacature: Woonstad Rotterdam zoekt projectleider planmatig onderhoud
Reacties
Om te kunnen reageren moet u zijn ingelogd. Klik hier om in te loggen.