Nederlandse banken moeten hun financiële buffers versterken, omdat ze het risico van hun hypotheekleningen door nieuwe internationale eisen waarschijnlijk conservatiever moeten inschatten. Als banken meer eigen vermogen opzij moeten zetten voor hypotheekrisico's kan dat ook gevolgen hebben voor de kosten van hypotheken. Hypotheekfinanciering wordt hiermee duurder en die kosten zullen banken mogelijk proberen door te berekenen in de hypotheekrentes.

Dat stelt toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) dinsdag.

De Nederlandse bankenlobby voert achter de schermen een felle strijd over nieuwe internationale regels voor buffers die banken moeten aanhouden om kredietverliezen te kunnen opvangen. Belangrijkste punt betreft het risico van Nederlandse hypotheekleningen.

Nederlandse banken houden nu relatief weinig kapitaal aan om verliezen op wanbetaling voor hypotheken te kunnen opvangen, omdat ze zich vooral richten op de feitelijke trend in wanbetalingen. Ook houden ze rekening met zaken als de hypotheekrente-aftrek bij het bepalen van de leencapaciteit van huiseigenaren.

Het afwijkende model dat Nederlandse banken hanteren bij het bepalen van hypotheekrisico's staat echter ter discussie bij internationale club van centrale banken, die in Bazel uniforme regels vaststelt voor de manier waarop banken met kredietrisico's moeten omgaan. Toezichthouder De Nederlandsche Bank waarschuwt dinsdag dat Nederlandse banken er rekening mee moeten houden dat ze hun aparte status verliezen.

Nederlandse tophypotheken

De nieuwe regels zullen waarschijnlijk sterker de nadruk leggen op een standaardbenadering van risico's die gebaseerd is op de verhouding tussen de marktwaarde van een woning en de hoogte van de hypotheeklening. Juist op dit punt scoren Nederlandse hypotheken internationaal vrij zwak. De Nederlandse traditie om huizen via tophypotheken met veel geleend geld te financieren is internationaal veel minder gebruikelijk.

Gevolg is dat Nederlandse hypotheekportefeuilles minder goed scoren bij de verhouding van de omvang van hypotheken tot de marktwaarde van woningen.

 De gemiddelde hypotheek in Nederland bedraagt ongeveer 80 procent van de woningwaarde en dat is in Europees perspectief vrij hoog.

ltv puur

Als de nadruk bij de beoordeling van hypotheekrisico's sterker komt de liggen op de zogenoemde loan-to-value ratio moeten Nederlandse banken dus hogere financiële buffers aanhouden voor het risico van hun hypotheekportefeuilles: "De omvang van de impact van de verschillende voorstellen is nog niet duidelijk omdat de Bazelse voorstellen nog verder moeten worden afgerond. Maar de voorgestelde risicogewichten onder de herziene standaardbenadering in combinatie met de voorgestelde vloer zou de kapitaalsvereisten voor Nederlandse banken aanzienlijk kunnen verhogen", stelt DNB.

Als banken meer eigen vermogen opzij moeten zetten voor hypotheekrisico's kan dat ook gevolgen hebben voor de kosten van hypotheken. Hypotheekfinanciering wordt hiermee duurder en die kosten zullen banken mogelijk proberen door te berekenen in de hypotheekrentes.