Het was een trending topic op Twitter en bijna alle vastgoedmedia heeft er over bericht: het grootste hotel van de Benelux ontworpen door Rem Koolhaas. De een vindt dit gebouw een waarde toevoeging de ander vindt het een verschrikkelijke toevoeging. Via een discussie op Twitter komt ons een leuk artikel uit 2006 voor ogen. Een oud opiniestuk met een nieuwe relevantie. Ook kijken wij naar de meningen van voorstanders.

Wilt u meediscussiëren over het (on)gewenste Hotel nHow on Air? Laat uw mening dan hier gelden.

Contra hoogbouw
Het eerdergenoemde opiniestuk begint met een messcherp betoog over kunst in de stedelijke ruimte:
“Onze oosterburen kennen het woord ‘Stadtbaukunst’, dat wijst op de esthetische dimensie van het stedenbouwkundig ontwerp. Het is een woord zonder Nederlands equivalent, wij moeten het doen met stedenbouw, een woord dat net als woningbouw en wegenbouw meer de geest van de civiele techniek tot uitdrukking brengt. Hoezo kunst? In gelul kan je niet wonen, dat wisten we al, dus waarom zou de stedelijke ruimte dan een kunstwerk moeten zijn?”

De frustratie gaat over het aangezicht van de historie rijke binnenstad. Door grondspeculatie wordt nieuwbouw gestimuleerd, met alle stedenbouwkundige gevolgen van dien. Door auteur Vincent van Rossem krachtig geformuleerd als:
“De hoogbouw die nu her en der en liefst op loopafstand van de binnenstad gerealiseerd wordt, heeft niets te maken met een stedenbouwkundige visie, er wordt gewoon roofbouw gepleegd op de bestaande stad.”
Ondanks het feit dat wij geen native inwoners van Amsterdam zijn, kunnen wij ons wel de frustratie inbeelden van een ‘verpest’ straatbeeld. Hoewel de mening 'mooi' of 'lelijk' toch altijd een relatieve kwestie blijft…

Pro hoogbouw
Het blijkt lastig om objectieve voorstanders te vinden. Wel stuiten we tijdens onze research op een document samengesteld door Dienst Ruimtelijke Ordening. Hier is te lezen dat “de roep om hoogbouw al voor de oorlog werd gepropageerd door voorstanders van het Nieuw Bouwen,
 in navolging van architecten als Le Corbusier en Ludwig Hilbersheimer. Zij zagen het als symbolen van een nieuwe tijd en het middel bij uitstek om velen een uitzicht te bieden op een weidse groene omgeving.”

Daarbij moet wel rekening gehouden worden met het straatbeeld:
“Naarmate er meer en vooral hogere elementen worden gerealiseerd neemt de afstand waarop de stad zich vanuit het omgevende landschap manifesteert toe. Dat op zichzelf kan zowel positieve als negatieve gevolgen voor de kwaliteit van het stadslandschap hebben. Oriëntatie en herkenbaarheid zijn over het algemeen positieve effecten van hoogbouw. Anderzijds kunnen gewaardeerde uitzichten er door verdwijnen, of worden voorheen ‘open’ landschappen niet meer als zodanig ervaren.”

Maar het uitzicht op de gebouwen wordt ook als voordeel gezien. Het ‘hoort bij het metropolitane landschap en maakt het des te interessanter’. Het idee van dergelijke hoogbouw is van het begin af aan ook gelieerd aan de aanleg van een omvangrijk net van infrastructuur dat eveneens gezien werd als positieve toevoeging voor de modernisering van de stad.

De hoogbouw is niet slechts als statisch beeld te ervaren, maar nadrukkelijk ook als wisselend perspectief, terwijl men zich voortbeweegt. Daarom is het belangrijk diepte te bewaren in het stedelijke hoogtelandschap. Bouwhoogten direct grenzend aan het landschap zouden zich dus tot 30 meter hoogte moeten beperken, met hoogbouw tot 60 meter als accenten, volgens de Gemeente Amsterdam het liefst in de tweede linie.

 

Conclusie
Het is erg lastig om een conclusie te trekken uit twee meningen. Deze staan lijnrecht tegenover elkaar. Een stad mag zich natuurlijk best ontwikkelen of profileren als een metropool. Er wordt rekening gehouden met het stadsbeeld en straatbeeld, maar op de bovenstaande afbeeldingen is toch een ‘slecht voorbeeld’ te zien. Hoe goed de bedoelingen soms dus zijn, hoogbouw in een historie rijke stad als Amsterdam zal altijd opvallen.

Verder heeft de stad langs gewacht met hoogbouw en gediscussieerd over mogelijke alternatieven. Nu is het toch tijd dat Amsterdam de metropool gaat zijn die het altijd al wil zijn. Van ons mag het, mits er wordt gelet op de beschreven punten ten behoud van het stadskarakter.

Wilt u het originele opiniestuk lezen? Klik dan hier.